Chị hát tặng ta bài Lời Rêu . Tiếng hát mộc khỏe khoắn chợt vút lên , đầy biểu cảm , dường như đang chuyển tải chính nỗi lòng của chị . Cùng với cách nhả chữ rất chậm và rất rõ lời từ chị, lần đầu tiên ta thẩm thấu được từng ca từ của Lời rêu . Ta lặng người trong một cảm giác vướng víu ... Nghe miên man thân phận của một đời người ...
"Ai đi qua xa vắng
Để chiều ru một mình
Mười hai năm tỉnh giấc
Trắng đôi bờ tóc đen "
Đi qua xa vắng , cái hình ảnh mang đầy tính ẩn dụ này khơi gợi lên không chỉ một không gian quạnh quẽ . Đi qua xa vắng , ai đó đã về cõi xa xăm , đã trở thành dĩ vãng hay chỉ là đang chia xa ? Đã bỏ lại một người đơn lẻ , thấm lạnh vì cảm giác cô độc giữa liêu xiêu bóng chiều ? Cụm từ "Bỏ chiều run một mình " trong bản thơ gốc đắt giá hơn nhiều so với " để chiều ru " trong bài hát . Chiều run hay cái vóc dáng mỏng manh đang run rẩy? Chiều lạnh vì trong chiều đang có một tâm hồn đang giá lạnh ? Hay phím cảm xúc đang rung lên , ngân lên ? Trong nỗi bồi hồi , ai đó cũng từng run lên với những cung bậc của biết bao niềm riêng ...
Thời gian vốn vô tình , thoáng chốc mười hai năm , hoặc một khoảng thời gian dằng dặc nào đó mà khi sực tỉnh đã thấy bàng bạc trắng nơi bờ tóc , dấu hiệu của tuổi vào thu , hẳn lúc ấy lòng nghe chênh chao lắm ? Tuổi trẻ qua rồi đâu thể nào trở lại , hẳn là nuối tiếc thời gian ? Tuổi đã chớm sang chiều , có lẽ mới vừa biết chắt chiu kỷ niệm ? Khi thấy lòng quạnh vắng , cũng là lúc biết quý những giây phút còn được ngồi cạnh nhau , lắng lòng với những chuyện xưa rất xưa , chia sẻ những ngọt bùi , những cay đắng , cả niềm vui lẫn nỗi buồn ! Chị vừa tiễn một người bạn về cõi vĩnh hằng . Ta đón một người bạn may mắn trở về từ biên giới của sự sống và cái chết .. Ta cũng đã vật vã trong vô vọng rồi vỡ oà mừng vui ! Một lần nữa nhận thức được sự vô thường trong cuộc đời , nào ai biết trước ? Qua một ngày, ta mất đi một ngày. Vì vậy, một ngày đến, ta vui một ngày. Vui một ngày… rồi không biết còn được bao nhiêu ngày nữa ...
"Uống cùng nhau một giọt
Đắng cay nào chia đôi
Say cùng nhau một giọt
Trong môi đời pha phôi"
"Uống cùng nhau một giọt ?" Chỉ một giọt thôi ư ? Cái giọt gì vậy ? Giọt trải nghiệm , giọt sắt se , giọt chia sẻ hay giọt ấm nồng ? Chỉ một giọt để chia cùng nhau những đắng cay trải đời . Cái giọt gì mà nồng độ của nó có thể khiến người ta say chỉ với một giọt ? Có phải là giọt thương yêu , pha với sự trải nghiệm mà thời gian mang lại đã trở nên trân quý ! Và giá trị của nó - chỉ một giọt - đủ nghe lòng say , trên môi đời đang nhạt phai sắc xuân ?
Thời gian trôi , trôi trong lạnh lùng , chẳng mấy chốc đời phủ đầy rong rêu ... Trong cái ráng chiều vừa lướt qua song cửa , chợt nhiên nhận ra rằng mình cũng cần lắm những niềm vui , thèm lắm chút men say ấy! Bỗng thấy tự thân mỗi người đã tự sắp xếp xung quanh mình quá nhiều rào cản, quá nhiều những thanh chắn, cứng ngắc trong các phạm trù được thiết lập. Con người theo cái nền nếp Đông Phương cố cột mình vào những lề thói quen thuộc, chằng chịt những buộc ràng tự tạo, ngại ngần trong những phá cách ... Rồi để cuộc đời trôi đi ...
Có một bữa trên cái giòng trôi lững lờ nhàm chán đó , người ta chợt giật mình tỉnh thức . Là ta sao ? Đơn độc và khập khiễng ? Vẻ ngoài mạnh mẽ , bên trong ủ ê ? Giấu đi những buồn phiền , giấu đi cảm xúc , bỏ bê bản thân ? Nhìn quanh chợt xót xa thương lấy thân mình !
Bên thềm rêu xao xuyến , sắc rêu xanh đến nao lòng , lời rêu bỗng chốc thiết tha :
"Say cùng nhau người ơi
Chút nồng thơm cuối đời
Vướng giùm nhau sợi tóc
Ràng buộc trời sinh đôi "
Này , ta say cùng nhau nhé , cảo thơm ta lần giở , men nồng cùng chuốc say ... Không hiểu sao ta vẫn thích cái từ " giùm" trong nguyên bản thơ Nguyễn Thị Hoàng hơn : " Say giùm nhau một giọt " ! Chữ giùm này rất hay khi đặt trong ngữ cảnh của tuổi chớm sang chiều , không chỉ là lời rủ rê say cùng nhau , không phải cái say của đam mê nữa mà say trong yêu thương , thấu hiểu , cả cho đi , cả nhận về , có sự chấp nhận dịu dàng , có sự cảm thông sâu sắc . Đến tận lúc này mới gói tặng nhau món quà đầy tâm ý , trao nhau "chút nồng thơm cuối đời " . Mỗi người tự thân gói trao đi những yêu thương - to hay nhỏ , nhiều hay ít - người nhận về có biết đâu , mà có lẽ chẳng cần biết tới nặng nhẹ thế nào , nhiều ít bao nhiêu . Có lẽ cũng chỉ còn một chút , một chút thôi , đó là "chút nồng thơm cuối đời " ! Chỉ một chút cũng đủ làm cho người ta say , cũng mời nhau say , giúp nhau say và say giùm nhau ... Vẫn vướng víu đấy dẫu chỉ là một sợi tóc . Thương cái cách người ta dùng để ràng buộc nhau , rất nhẹ , nhẹ như không , chỉ bằng một sợi tóc thôi ! Mà tại sao lại là ràng buộc ... "trời sinh đôi" nhỉ ? Chỉ thấy yêu sao cái hình ảnh này, cái vướng víu này , một xíu ràng buộc này ! Nè , buộc người mà chỉ bằng một sợi tóc ? Chỉ cần bằng một sợi tóc thôi ư ? Đã thôi hết những mong cầu ? Có thật hết những mong cầu không ? Có thấy mình thiêu thiếu cái gì đó , như thiếu chút cái bồng bột của cả một thời tuổi trẻ ?
Cơn mưa như nước mắt,
Phủ kín đời muộn phiền
Thời gian chung đã hết,
Tháng ngày riêng cũng phai...
Cơn mưa như nước mắt hay là ai đó đã gởi gấm nỗi niềm - để hoà lẫn nước mắt với cơn mưa ? Dẫu không có nước mắt, dẫu chỉ mưa trong lòng thì phiến buồn cũng nhè nhẹ phủ lên một góc đời , chợt giăng ngang muộn phiền , chợt pha thêm chút xót xa vì " thời gian chung đã hết " thì... "tháng ngày riêng " cũng phai , rồi cũng bị trả về với cô đơn , cũng bị buộc phải rơi vào khoảng không xa vắng ! Hai cặp từ đối nhau : thời gian chung - tháng ngày riêng , có chút gì đó đăng đắng lòng . Có cái thứ gì đó sẽ được gói ghém cẩn trọng thả vào một góc khuất , để rồi thời gian lại phủ lên đó một lớp rêu phong.
Ngày mai ta bỏ đi,
Trần gian xin trả lại
Đá tảng nào vô tri,
Chết một đời rêu xanh.
Lời rêu kết lại nghe như một lời than , về lại với đơn côi , pha lẫn chút hờn dỗi , thả rơi xuống một cung trầm . Chẳng muốn níu kéo điều gì , biết là chỉ chừng ấy thôi , biết rồi cũng phải buông tay ! Buông hết chút xôn xao , cả chút gắn bó vừa được nối kết đã mau chóng trở thành vô vi . Lạnh lùng và vô tri như đá tảng , có dễ cho người hơn không ? Có chắc là đá tảng thì không biết khắc khoải , thì không bị rêu xanh phủ lấp ? Lời rêu xa xót , lặng lẽ , buồn tênh ... , dù cho rêu vẫn có một sức sống mãnh liệt mặc bóng thời gian . Có ai đó đã bảo rằng : "Bạn hãy sống như ngày mai phải chết, yêu như ngày mai phải cách xa, thực hiện ước mơ của bạn như thể nó là cơ hội cuối cùng trong cuộc đời bạn."
Khép lại những buồn vui của một chuyến về gần , chưa bao giờ ta hiểu rõ cái mong manh của cuộc sống này đến như thế , và cháy trong cảm xúc nhiều như thế ! Xin cảm ơn , cảm ơn những vui buồn . Lời rêu buồn nhưng sắc rêu vẫn xanh , ta muốn đặt vào Lời rêu một lời nhắn gởi , rằng hãy biết trân trọng cuộc sống , hãy mở lòng cho những thương yêu ...
Khép lại những buồn vui của một chuyến về gần , chưa bao giờ ta hiểu rõ cái mong manh của cuộc sống này đến như thế , và cháy trong cảm xúc nhiều như thế ! Xin cảm ơn , cảm ơn những vui buồn . Lời rêu buồn nhưng sắc rêu vẫn xanh , ta muốn đặt vào Lời rêu một lời nhắn gởi , rằng hãy biết trân trọng cuộc sống , hãy mở lòng cho những thương yêu ...
KC viết tháng 5 /2013
Bài thơ:
LỜI RÊU
Nguyễn Thị Hoàng
Ai đi qua xa vắng,
Bỏ chiều run một mình
Giọt cà phê máu mặn,
Nỗi nhớ đầy quyên sinh
Mười hai năm tỉnh giấc,
Trắng đôi bờ tóc đen
Dáng tinh cầu vỡ nát,
Đôi tay nào ru đêm
Uống cùng nhau một giọt,
Đắng cay nào chia đôi
Chung một niềm đơn độc,
Riêng môi đời pha phôi.
Say dùm nhau một giọt,
Chút nồng thơm cuối đời.
Vướng dùm nhau sợi tóc,
Ràng buộc trời sinh đôi.
Cơn mưa chìm nước mắt,
Phủ kín đời chia hai
Thời gian chung đã mất,
Tháng ngày riêng cũng phai
Ngày mai ta bỏ đi,
Trần gian xin trả lại
Đá tảng nào vô tri,
Chết một đời rêu dại
Chỉ còn trong bóng tối,
Dấu tay nào trên tay
Tiếng im trong lời nói,
Mây quên trời tóc bay
2/ LỜI RÊU
Tác giả: Phú Quang.
Lời thơ: Nguyễn Thị Hoàng
Ai đi qua xa vắng,
Để chiều ru một mình
Mười hai năm tỉnh giấc,
Trắng đôi bờ tóc đen...
Uống cùng nhau một giọt,
Đắng cay nào chia đôi,
Say cùng nhau một giọt,
Trong mỗi đời pha phôi...
Say cùng nhau người ơi,
chút nồng thơm cuối đời
Vương dùm nhau sợi tóc,
Ràng buộc trời sinh đôi
Cơn mưa như nước mắt,
Phủ kín đời muộn phiền
Thời gian chung đã hết,
Tháng ngày riêng cũng phai...
Ngày mai ta bỏ đi,
Trần gian xin trả lại
Đá tảng nào vô tri,
Chết một đời rêu xanh.
